De Eerste Wereldoorlog en Marcel Rouffa hebben samen al een geschiedenis. Nog voor de hype schreef en tekende hij al over deze Great War tot hij het moe werd. Nu denkt u mischien: "Weeral een strip over de Eerste Wereldoorlog". Het is begrijpelijk dat u dit onderwerp nu wel gehad hebt. Toch raad ik iedereen aan om Berlin Avenue te lezen.
Door Elias Jonkers.
Rouffa doet het weer! Een menselijke vertelling over de soldaten in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog. En dat allemaal in een mooie uitgave bij Gorilla.
Stop! Wacht even voor u het album openslaat. Kijk eerst even naar de cover. Prachtig toch? Ok, ga maar verder.
De schedel komt nog wel een paar keer terug in het verhaal, net als de modder, ontploffingen maar ook... bloemen. Dood en leven, in de vorm van de bloemen die ondanks de vernietigende oorlog toch telkens weer bloeien. Geen typisch beeld over de loopgraven, al zitten die er wel in. Maar kleine details, droge humor, cynisme en poëzie in de loopgraven. De dood is overal aanwezig. Misschien is dat wel wat de schedel ons wil zeggen?
Rouffa (bekend van o.a. het wondermooie Asem) kwam op het idee voor Berlin Avenue bij het herlezen van Undertones of War van Edmund Charles Blunden. Het hoofdpersonage luitenant Blunt is dan ook gebaseerd op Edmund Blunden. Beiden waren in 1915 aangesteld als tweede luitenant van het Royal Sussex Regiment. Edmund Blunden schreef zijn vaak traumatische ervaringen over de oorlog neer in Undertones of War, dat in 1928 werd gepubliceerd. Blunden werd uiteindelijk professor literatuur aan Oxford.
En dat is nu een groot verschil met onze Blunt: hij is geen dichter, niemand in het verhaal. Toch gaat het ook over poëzie, een uitlaatklep voor de soldaten om het leven wat dragelijker te maken.
Berlin Avenue is een pakkend en boeiend verhaal over de soldaten, de kleine geschiedenis. En is dat niet wat telt? Ik hoor mijn lector geschiedenis aan de hoge school nog steeds zeggen "Niets is zo interessant als mensen". Geen onnodige data of plaatsnamen. Maar wel het verhaal van de mensen, want zij maken deel uit van de grote geschiedenis.
En om alles wat persoonlijker te maken - en misschien ook draaglijker - gaven de Engelsen hun loograven namen als Leicester Square of Doverstreet. Namen van thuis. Of was het uit heimwee of eerder cynische humor? In ieder geval klinkt Fritz dichterbij dan Duitser.
Rouffa geeft ons een menselijk verhaal over mannen die net als ons van het leven hielden en waarschijnlijk bang waren voor de alomtegenwoordige dood. Maar ook in deze benarde situatie waar alles - zoals de soldaten het zelf uitdrukken - behoorlijk vervelend is, is er ruimte voor samenhorigheid en zang. Ontmoet de mannen die droomden over vrede en zich ontpopten tot dichter of kunstenaar.
Dat Berlin Avenue geen doorsnee oorlogsstrip is, maakt het net aantrekkelijker. De mensen centraal zetten geeft het verhaal kleur en maakt er haast iets persoonlijks van. Het brengt de oorlog dichtbij.
En ik kijk alvast uit naar het volgende project van Rouffa.
Boekgegevens:
Rouffa, Berlin Avenue, Gorilla, ISBN 9789462802223 (€14,95)
 |
| Tekening van Rouffa, signeersessie in Turnhout, Tistjen Dop, 18 september 2016. |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten