Strips, ze zijn echt overal! Ook daar waar je ze in eerste instantie niet zou verwachten: in de kasten bij jeugdboeken bijvoorbeeld. Dat strips enkel voor na het serieuze (school)werk zijn, is al lang niet meer aan de orde. De wereld van de strip heeft zo veel te bieden.
Door Elias Jonkers.
Ontdek de boeiende wereld van de strip en graphic novel in relatie tot het onderwijs!
Vooroordeel: te veel prentjes in een boek?
Leg het dan maar weg, dat lees je maar in de vrije tijd, of in de vakantie. Fout! Lees juist wel strips!
Strips hebben namelijk een bijzondere aantrekkingskracht. Strips maken een sterke en blijvende indruk. Dit komt door het visueel maken van een boodschap. Een manier om verhalen te beleven en te vertellen. Verhalen die helpen bij het visueel maken van abstracte en moeilijkere onderwerpen.
Vooroordeel: maar de lezer moet zelf geen werk meer doen. Alle fantasie wordt voor hem voorgekauwd!
Ook hier moet ik u teleurstellen. Het lezen van een strip is even actief als een 'gewoon' boek. Er moet namelijk ook "tussen de panelen door" gelezen worden. De panelen moeten met elkaar in verbinding gebracht worden en ook de platen moeten verbonden worden tot één geheel: het verhaal. En de lezer moet in gedachten ook geluid en beweging toevoegen. Het lezen van een strip is even goed leren lezen wat er niet staat.
In het uitgebreide artikel over graphic novels heb ik een leidraad meegegeven over wat we verstaan onder de term graphic novel. Voor het doel van dit artikel is volgende zin voldoende:
Een graphic novel is een strip in boekvorm. - Bron: artikel.
Het is ook van belang te weten dat er een verschil zit tussen geïllustreerde boeken en graphic novels: bij de eerste zijn de tekeningen louter decoratief. Ze geven één bepaalde scène van het verhaal visueel weer of ze laten ons de personages zien. Bij een graphic novel maken de tekeningen integraal deel uit van het verhaal. Je kan het verhaal niet volgen zonder de tekeningen.
Bij een geïllustreerd boek kan je de tekeningen uit het boek weghalen en toch nog het verhaal begrijpen. Bij een graphic novel is dit onmogelijk! Een graphic novel is een combinatie, een symbiose tussen woord en beeld.
Het goed begrijpen van deze combinatie van woord en beeld moet geoefend worden. Een graphic novel kan evengoed gebruikt worden voor het aanleren van begrijpend lezen. Het lezen van een graphic novel stimuleert de visuele ontwikkeling. Het gebruik van beelden in schoolverband heeft een bijkomend nut: het leert de leerlingen omgaan met beelden die alomtegenwoordig zijn. Het leert ons na te denken over wat we nu eigenlijk te zien krijgen.
Door de actieve rol van de lezer maken ze zich de verhalen ook 'eigen'.
Graphic novels als jeugdboek.
Verschillende uitgevers van jeugdboeken brengen de grenzen van strips en jeugdboeken steeds dichterbij. Zo hebben we bij Lannoo de reeks Ik vlieg! en die van De waanzinnige boomhut. Van dezelfde auteurs, Andy Griffiths en Terry Denton, zijn er meer titels in de Waanzinnige-reeks.
Maar ook de boekenreeks Wees blij dat... van Ars Scribendi valt onder de categorie graphic novel.
Uitgeverij Kennes geeft de boeken van Léa Olivier uit; de eerste drie delen van deze reeks over een tienermeisje zijn gebundeld in stripvorm. Kennes Edition is een Franstalige Belgische uitgeverij die wel meer strips uitgeeft. Maar dan zitten we in het Franstalige gebied en daar zijn strips al langer meer aanvaard.
Uitgeverij De Fontein geeft de boeken uit van Het leven van een Loser van Jeff Kinney. Kinney begon aan zijn boek als webcomic. De Fontein heeft een eigen website met hun graphic novel boeken, gaande van Flip Fiasco tot Niek de Groot. De Fontein bracht dit jaar Poptropica uit, een stripverhaal gebaseerd op de educatieve spelletjeswebsite, bedacht door Jeff Kinney. Van de boekenreeks zijn reeds twee delen verschenen, geschreven door Jack Chabert (tevens spelontwerper voor Poptropica) en getekend door Kory Merritt.
Enkele graphic novels die al besproken zijn op Gestript!:
- Nimona
- Ben X
Afsluitende gedachte:
De strip (en hiermee ook de graphic novel) is niet gewoon een medium, maar een manier van lezen.
Een manier om verhalen te beleven en vertellen. Verhalen die helpen bij het visueel maken van abstracte en moeilijkere onderwerpen. Een manier om kinderen leesplezier bij te brengen.
De strip (en hiermee ook de graphic novel) is een krachtig middel om verschillende thema’s mee aan te snijden. Bij alle vakken kunnen strips van pas komen, en ze zijn buitengewoon geschikt als didactisch materiaal. Denk maar eens aan wat de kinderen zullen vinden van strips als lesmateriaal: ik gok op uitermate motiverend!
Laat gerust een reactie achter als u ideeën, een opmerking heeft, het mij eens bent, of juist helemaal niet.
Afbeeldingen: © Jeff Kinney, Het Leven van een Loser, Uitgeverij De Fontein. Cover: ©Uitgeverij Kennes Edition.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten